520 Roten en drogen

De vlasvezels zitten aan de buitenkant van de vlasstengel, het binnenste deel is hout; men noemt dat de houtpijp.

De vezels zitten stevig vast met een natuurlijke lijmstof, pectine genaamd.

Die pectine wordt verwijderd door een rottingsproces, dat men roten noemt.

De  eerste vorm van roten was het dauw-roten, het vlas werd op het land uitgespreid waar het door de dauw vochtig werd.

Het rottingsproces duurde, afhankelijk van het weer, enkele weken.

Door een vlasstengel op twee plaatsen te breken kon de vlasser controleren of de vlasvezel gemakkelijk los komt, men spreekt dan van "gaar" vlas.

Het filmpje geeft een idee hoe men controleerde of het vlas “gaar” was.

Omdat het dauw-roten erg afhankelijk was van het weer is men in de sloot gaan roten, het zogenaamde sloot-roten.

De vlassers legden het vlas in de sloot en schepten er modder bovenop om het vlas onder water te houden. Dit sloot-roten duurde ongeveer drie weken, het was zwaar en vies werk. 

Vanaf ongeveer 1930 werd het vlas in zogenaamde “roterijen” geroot, betonnen bunkers met stalen schuifdeuren waarin het vlas werd opgestapeld en helemaal onder water gezet van 35 graden Celsius.  Dit zogenaamde warmwaterroten kostte veel energie, maar het roten ging snel en duurde maar 6 tot 7 dagen.

Een model van een roterij en hoe het vlas daarin, rechtop staand, opgestapeld werd ziet u achter de groene deur.

Het stinkende afvalwater loosde men in de sloot, maar dat werd later verboden,  vanwege het vervuilen van oppervlaktewater.

Dit verbod zorgde ervoor dat het rottingsproces weer op de akker plaats moest vinden. Dit zogenaamde dauw-roten vindt tot heden nog steeds op deze natuurlijke manier plaats.

Als het vlas droog was werd het met een vlasband opgebonden en in de schuur opgeslagen voor verdere verwerking, veelal in de winter.

Het gebeurde wel eens dat het vlas juist op zondag droog was en de vlasser moest  dan aan meneer pastoor ontheffing vragen om de oogst op zondag binnen te mogen halen. Als deze zijn toestemming gaf kreeg hij als dank wat extra geld in het collectezakje!

U kunt nu verdergaan met nummer 525 “Braken”.

De QR code voor deze pagina is