515 Mechanisatie

Wat u tot nu heeft gezien was allemaal zwaar handwerk. De volgende stap in de ontwikkeling van vlasverwerkende machines was de zaadschoner, één van de eerste motorisch aangedreven machines, geheel van hout gemaakt.

Deze machine voerde de verschillende bewerkingen om het zaad van de bollen te scheiden in één keer tegelijk uit.

De machine werd getrokken door een paard en werd langs de verschillende vlasbedrijven gebracht om de zaadbollen te verwerken.

Helemaal automatisch was het nog niet, de vlasser moest nog met de hand de bollen in de machine scheppen.

De machine zeefde eerst alles wat er niet in thuis hoorde eruit, daarna vielen de bollen onderin een bollenbreker die het bolletje openbreekt.

Het mengsel van bolkaf en zaadjes ging met een jakobsladder, een soort transportband, weer terug naar boven in de machine.

Daar werd met verschillende zeven het zaad gescheiden van het kaf en opgevangen in een juten zak. Het bolkaf met de andere ongerechtigheden werd ook opgevangen.

Een voorbeeld van de voortschrijdende mechanisatie is de bootmachine ook wel bookmachine genoemd (boot is een bundel vlas).

De eerste mechanische bootmachine is begin 1900 in België ontwikkeld door

Joseph Vanmaercke, een uitvinder van landbouwmachines. Het ontwerp is geïnspireerd op de handmatig gebruikte boothamer zoals u eerder in deze vlasserij-expositie heeft kunnen zien. De hamers, 6 of 8 stuks, worden mechanisch op en neer bewogen en slaan op een houten ondergrond waar de zaadbolletjes tussendoor worden geschoven. De bolletjes worden kapotgeslagen en de zaadjes komen vrij en worden opgevangen. De machine produceerde een enorm lawaai en mede hierdoor is de machine nooit een groot succes geworden. Deze methode van zaadwinning werd rond 1930 vervangen door repelmachines.

De repelmachine is een ander voorbeeld van de voorschrijdende mechanisatie, de opvolger van de repelkam, eerst zonder, later mèt bollenbreker. Deze machine wordt aangedreven door een elektromotor. Twee rubber banden klemmen het vlas vast en transporteren het door de machine, tegelijkertijd trekt een bewegende repelkam de bollen er af.

Door de snelheid van de kam worden de bollen tussen de twee draaiende rollen geslagen waartussen de bollen worden geplet, het zaad en het kaf vallen op de grond.

Het vlas, zonder de bollen, wordt door de vlasser opgepakt, hij maakt er een bos van en schuift de bos vlas naar de vlasbinder, een machine die er een touw om heen doet en de bos op de grond gooit.

Door een opvallende kleur touw te kiezen is later goed te zien of er touw tussen de vlasvezels terecht is gekomen.

U kunt nu verdergaan met nummer 520 “Roten en drogen”.

De QR code voor deze pagina is