English Deutsch Index

Nederlands

515 Mechanisatie

Audio

Wat u tot nu heeft gezien was allemaal zwaar handwerk. De volgende stap in de ontwikkeling van vlasverwerkende machines was de zaadschoner, één van de eerste motorisch aangedreven machines, geheel van hout gemaakt.

Deze machine voerde de verschillende bewerkingen om het zaad van de bollen te scheiden in één keer tegelijk uit.

De machine werd getrokken door een paard en werd langs de verschillende vlasbedrijven gebracht om de zaadbollen te verwerken.

Helemaal automatisch was het nog niet, de vlasser moest nog met de hand de bollen in de machine scheppen.

De machine zeefde eerst alles wat er niet in thuis hoorde eruit, daarna vielen de bollen onderin een bollenbreker die het bolletje openbreekt.

Het mengsel van bolkaf en zaadjes ging met een jakobsladder, een soort transportband, weer terug naar boven in de machine.

Daar werd met verschillende zeven het zaad gescheiden van het kaf en opgevangen in een juten zak. Het bolkaf met de andere ongerechtigheden werd ook opgevangen.

Een voorbeeld van de voortschrijdende mechanisatie is de bootmachine ook wel bookmachine genoemd (boot is een bundel vlas).

De eerste mechanische bootmachine is begin 1900 in België ontwikkeld door Joseph Vanmaercke, een uitvinder van landbouwmachines. Het ontwerp is geïnspireerd op de handmatig gebruikte boothamer zoals u eerder in deze vlasserij-expositie heeft kunnen zien. De hamers, 6 of 8 stuks, worden mechanisch op en neer bewogen en slaan op een houten ondergrond waar de zaadbolletjes tussendoor worden geschoven. De bolletjes worden kapotgeslagen en de zaadjes komen vrij en worden opgevangen. De machine produceerde een enorm lawaai en mede hierdoor is de machine nooit een groot succes geworden. Deze methode van zaadwinning werd rond 1930 vervangen door repelmachines.

De repelmachine is een ander voorbeeld van de voorschrijdende mechanisatie, de opvolger van de repelkam, eerst zonder, later mèt bollenbreker. Deze machine wordt aangedreven door een elektromotor. Twee rubber banden klemmen het vlas vast en transporteren het door de machine, tegelijkertijd trekt een bewegende repelkam de bollen er af.

Door de snelheid van de kam worden de bollen tussen de twee draaiende rollen geslagen waartussen de bollen worden geplet, het zaad en het kaf vallen op de grond.

Het vlas, zonder de bollen, wordt door de vlasser opgepakt, hij maakt er een bos van en schuift de bos vlas naar de vlasbinder, een machine die er een touw om heen doet en de bos op de grond gooit.

Door een opvallende kleur touw te kiezen is later goed te zien of er touw tussen de vlasvezels terecht is gekomen.

U kunt nu verdergaan met nummer 520 “Roten en drogen”.

English

515 Mechanisatie (Mechanisation)

Audio

What you have seen so far has all been heavy manual work. The next step in the development of flax processing machines was the seed cleaner, one of the first motor-driven machines made entirely of wood.

This machine performs operations to separate the seed from the bulbs in a single pass.

The machine was pulled by a horse and was taken to the various flax companies to process the seed pods.

It wasn't completely automatic yet, the flax still had to scoop the pods into the machine by hand.

The machine first filtered out unwanted items, then the pods fell into a breaker that opened them.

The mixture of husks and seed pods was returned into the machine using a scallop's ladder, a kind of conveyor belt.

There, several sieves were used to separate the seed from the chaff and collect into a sack. The husk with the other impurities were also collected.

An example of advancing mechanization is the beet machine, also known as the book machine (beet is a bundle of flax).

The first mechanical beet machine was developed in Belgium in the early 1900s by Joseph Vanmaercke, an inventor of agricultural machinery. The design is inspired by the manually used beet hammer as you have seen earlier in this flax exhibition. The hammers, 6 or 8 pieces, are mechanically moved up and down and hit a wooden surface where the seed pods are pushed through. The pods are smashed and the seeds are released and collected. The machine generated a significant amount of noise; as a result, it did not achieve widespread success. This method of seed extraction was replaced by peeling machines around 1930.

The ripping machine is another example of the advancing mechanization; the successor of the ripping comb, first without and later with a pod crusher. This machine is powered by an electric motor. Two rubber bands hold the flax and move it through the machine, while a moving comb removes the pods.

The pods are crushed between two spinning rollers, causing the seed and chaff to fall to the ground.

The flax, without the pods, is picked up by the worker, he makes a bunch of the flax and moves it to the flax binder, a machine that puts a rope around it and drops it on the ground

By choosing a striking coloured rope, it is easy to see later if rope has ended up between the flax fibers.