English Deutsch Index

Nederlands

510 Zaadwinning (bij de repelkam)

Audio

Om de zaadbollen van de stengel te verwijderen gebruikte men een repelkam. Deze kon door één of twee man bediend worden en hierbij trok men om beurten een handvol vlas door de repelkam.

In deze streek noemt men een hoeveelheid vlas zonder bollen een bos en mét bollen een schrank. Deze naam verwijst naar de wijze waarop het geplukte vlas op het land werd gelegd; namelijk geschrankt.

Bij het repelen met de repelkam vielen de zaadbollen op de grond, daar zaten ook stukken van vlasstengels tussen; dat noemde men bolraap.

De vlasser schepte met de houten kafschop alles wat op de grond onder de repelplank was gevallen op de zeef. Door de zeef te schudden vielen de bollen door de gaten in de zeef en de vlaspijlen, de stukken van stengels, bleven op de zeef liggen (bolraap genaamd). Wat op de zeef bleef liggen werd later met de dorsvlegel nabewerkt. Het gerepelde vlas werd met biezen of vlasbanden in een bos bijeengebonden met een speciale knoop, een voorbeeld hiervan kunt u zien op het filmscherm aan de muur.

Later werd, om het zaad uit de bollen te verwijderen, gebruik gemaakt van de bollenbreker, een houten trechter met onderin een houten rol met vogeltjes-gaas omwikkeld. Door de rol met de slinger te draaien worden de zaadbollen gekraakt en komt het zaad vrij. De schilletjes, bolkaf genoemd, en de zaadjes vallen onder de bollenbreker op de grond en dat moest dan van de grond op het schudbord van de kafmolen worden geschept.

In de kafmolen, ook wel wanmolen genoemd, zit een groot schoepenrad dat als ventilator dient en met een slinger wordt de kafmolen in beweging gebracht.

De wind van de ventilator zorgt ervoor dat het bolkaf wordt weggeblazen.

De zaadjes vallen in een apart gedeelte van de kafmolen, waar het wordt uitgeschept voor verdere bewerking.

U ziet twee verschillende uitvoeringen van deze kaf- of wanmolens.

Het bolkaf diende als voedsel voor de dieren.

Het lijnzaad werd gebruikt als zaaizaad of om lijnolie uit te persen.

Van het overblijfsel van de uitgeperste zaadjes maakte men lijnkoeken voor het vee, dat er een glimmende vacht van kreeg.

U kunt nu verdergaan met nummer 515 “Mechanisatie”.

English

510 Zaadwinning (Seed collection) (at the ripping comb)

Audio

To remove the seed pods from the stem, a ripping comb was used. This could be operated by one or two men and a handful of flax was pulled through the ripping comb in turn.

In this region, a quantity of flax without bulbs is called a forest and with bulbs a skid. This name refers to the way in which the picked flax was laid on the land; namely, staggered.

When ripping with the ripping comb, the seed bulbs fell to the ground, there were also pieces of flax stalks among them; That was called turnip.

The flax shovel gathered everything that had fallen under the ripping comb onto the sieve using the wooden chaff shovel. By shaking the sieve, the bulbs fell through the holes in the sieve and the flax arrows, the pieces of stems, remained on the sieve (called turnip). The flail finished what was left on the sieve. The peeled flax was tied together with rushes or flax bands in a bunch with a special knot, an example of which can be seen on the movie screen on the wall.

Later, to remove the seed from the bulbs, the bulb breaker was used, a wooden funnel with a wooden roll wrapped in bird netting at the bottom. By turning the roller with the crank, the seed bulbs are cracked and the seed is released. The shavings (husks) and the seeds fall to the ground under the bulb breaker and that had to be scooped from the ground onto the shaking board of the chaff mill.

A chaff mill, also known as a winnowing mill, features a large paddle wheel that functions as a fan. The mill is operated via a crank mechanism.

The wind from the fan causes the husks to be blown away.

The seeds fall into a separate section of the chaff mill, where it is scooped out for further processing.

You will see two different versions of these chaff or winnowing mills.

The husk is used as food for the animals.

The linseed was saved as seed or to press linseed oil.

The remnant of the pressed seeds was used to make linseed cakes for the cattle, which helps to get a shiny coat on the cattle.

You can now proceed with angel number 515 "Mechanisatie".