302 Drieluik

 

Op de wereldkaart van het drieluik wordt met rode stippen aangegeven waar suikerriet groeit. Dat is uitsluitend in de tropen en subtropen.

De groene stippen geven de plekken aan waar suikerbieten geteeld worden, voornamelijk in de gematigde klimaatgebieden.

De wereldproductie van suiker komt voor 60% uit suikerriet en voor 40% uit suikerbieten.

De suikerbiet wordt ook wel beetwortel, suikerpee of, kortweg pee genoemd.

Op het linker paneel zien we de omzwervingen van het suikerriet. Vermoedelijk komt suikerriet van Polynesië en kwam als wild gewas al voor in Nieuw-Guinea en Indonesië. Na duizenden jaren is suikerriet vanuit Azië naar Europa en met name het Middellandse Zeegebied gebracht. Columbus nam in 1493 het riet mee naar Amerika. Door de gunstige omstandigheden is de teelt van suikerriet in Amerika bijzonder goed gelukt. In de Gouden Eeuw werd in Nederland heel veel ruwe rietsuiker gezuiverd in suikerfabrieken in Amsterdam.

Vóór de slavenopstand die in 1791 in San Domingo begon, kwam vrijwel alle suiker die de Europeanen consumeerden, uit Amerika en hier vindt nog steeds een zeer grote suikerproductie plaats. Brazilië is de grootste producent van rietsuiker.

Op het rechter paneel wordt de geschiedenis van de suikerbiet weergegeven.

De wilde biet was reeds lang bekend in het gebied rond de Middellandse Zee. De Spanjaarden brachten deze biet in 1525 naar onze streken. De wilde biet werd gebruikt als wortelgroente en rond 1700 als veevoer.

De Duitse apotheker Marggraf ontdekte in 1747 dat in de biet precies dezelfde suiker zit als in suikerriet. Deze belangrijke ontdekking werd echter niet meteen toegepast omdat de winning van suiker uit de biet toen heel duur en daarom economisch niet haalbaar was. Het suikergehalte van de bieten was maar ongeveer 1 procent. Het lukte de in Berlijn geboren Franz Carl Achard (een leerling van Marggraf) bieten te kweken met een hoger suikergehalte. Hij bouwde in 1802 het eerste fabriekje voor bietsuiker in Cunern, in Silezië, dat tegenwoordig bij Polen hoort. De capaciteit van dit fabriekje was klein, slechts 3500 kilogram per dag. Toch was dit het begin van een revolutionaire ontwikkeling in de bietsuikerproductie.

Nadat Napoleon in 1806 de handel met Engeland had verboden, kwam er bijna geen rietsuiker meer naar het vaste land van Europa. Om aan de behoefte aan suiker te kunnen voldoen moest men in Europa overstappen op bietsuiker.

U kunt nu verdergaan met nummer 303, “Marggraf en Achard”.

.

 

De QR code voor deze pagina is QR Code 302 drieluik